El viaje de la vecería. Efectos transgeneracionales en la progenie de Pinus pinaster

Efectos transgeneracionales en la progenie de Pinus pinaster

Autores/as

  • Mallo Nevado, N. 10/10144952/47
  • Zas, R.
  • Rodriguez, A.

DOI:

https://doi.org/10.31167/csecfv5i46.19908

Resumen

La vecería es el fenómeno por el cual ciertas especies de árboles alternan años de fuerte producción de flores, frutos o semillas con años de poca o ninguna. Un aspecto principal es que se trata de un fenómeno poblacional causado por la floración y fructificación sincronizadas de todos o la mayor parte de los individuos de una masa forestal. La alternancia entre cosechas abundantes y otras que no tiene una gran repercusión ecológica y económica tanto en el ámbito de la agricultura como en el forestal. Desde el punto de vista ecológico, la vecería repercute de forma directa en toda la comunidad de animales que dependen directa o indirectamente de las semillas o frutos, así como en la propia dinámica reproductiva de las masas arbóreas, cuya regeneración dependerá del banco de semillas disponibles en cada momento. La transmisión de caracteres a la progenie no sólo depende de la componente genética y ambiental sino también de la componente ambiental del entorno materno (plasticidad transgeneracional). Podemos entender la vecería como un fenómeno adaptativo poblacional que afecta a las propiedades de las semillas a través de mecanismos no ligados a conflictos por los recursos.

 

Palabras clave: vecería, sincronismo, dinámica reproductiva, efectos maternos, plasticidad transgeneracional.

 

Resumo

 

A vecería é o fenómeno polo cal certas especies de árbores alternan anos de forte produción de flores, froitos ou sementes con anos de pouca ou ningunha. Un aspecto principal é que se trata dun fenómeno poboacional causado pola floración e frutificación sincronizadas de todos ou a maior parte dos individuos dunha masa forestal. A alternancia entre colleitas abundantes e outras que non ten unha gran repercusión ecolóxica e económica tanto no ámbito da agricultura como no forestal. Desde o punto de vista ecolóxico, a vecería repercute de forma directa en toda a comunidade de animais que dependen directa ou indirectamente das sementes ou froitos, así como na propia dinámica reprodutiva das masas arbóreas, cuxa rexeneración dependerá do banco de sementes dispoñibles en cada momento. A transmisión de caracteres á proxenie non só depende da compoñente xenética e ambiental senón tamén da compoñente ambiental da contorna materna (plasticidade transxeneracional). Podemos entender a vecería como un fenómeno adaptativo poboacional que afecta as propiedades das sementes a través de mecanismos non ligados a conflitos polos recursos.

Citas

Avedaño, María de la luz, 2016. La reprodución de las plantas: costos y beneficios. Ciencia, octubre-diciembre.

Cendán, C., Sampedro, L., Zas, R., 2013. The maternal environment determines the timing of germination in Pinus pinaster. Environmental and Experimental Botany 94, 66-72. https://doi.org/10.1016/j.envexpbot.2011.11.022

Charpentier, A., Anand, A., Bauch, C.T., 2012. Variable offspring size as an adaptation to environmental heterogeneity in a clonal plant species: integrating experimental and modelling approaches. Journal of Ecology 100, 184-195. https://doi.org/10.1111/j.1365-2745.2011.01899.x

Donohue, K., Rubio de Casas, R., Burghardt, L., Kovach, K., Willis, C.G., 2010. Germination, postgermination adaptation, and species ecological ranges. The Annual Review of Ecology, Evolution, and Systematics 41, 293-319. https://doi.org/10.1146/annurev-ecolsys-102209-144715

Gómez, J.M., 2004. Bigger is not always better: conflicting selective pressures on seed size in Quercus ilex. Evolution 58, 71-80. https://doi.org/10.1111/j.0014-3820.2004.tb01574.x

House, C., Roth, C., Hunt, J., Kover, P.X., 2010. Paternal effects in Arabidopsis indicate that offspring can influence their own size. Proceedings of the Royal Society B-Biological Sciences 277, 2885-2893. https://doi.org/10.1098/rspb.2010.0572

Roach, D.A., Wulff, R.D., 1987. Maternal effects in plants. Annual Review of Ecology and Systematics 18, 209-235. https://doi.org/10.1146/annurev.es.18.110187.001233

Ramirez-Valiente, J.A., Valladares, F., Gil, L., Aranda, I., 2009. Population differences in juvenile survival under increasing drought are mediated by seed size in cork oak (Quercus suber L.). Forest Ecology and Management 257, 1676-1683. https://doi.org/10.1016/j.foreco.2009.01.024

Rodríguez, S., 2019. Efecto de la dinámica reproductiva en la habilidad competitiva de la progenie de Pinus pinaster. Trabajo Fin de Grado. Grado de Biologia, Universidad de Vigo, 27 pp.

Sadras, V.O., 2007. Evolutionary aspects of the trade-off between seed size and number in crops. Field Crops Research 100, 125-138. https://doi.org/10.1016/j.fcr.2006.07.004

Santos-del-Blanco, L., Climent, J., Bonser, S., 2014. Costs of female reproduction in a conifer tree: a whole-tree level assessment. Journal of Ecology 102, 1310-1317. https://doi.org/10.1111/1365-2745.12283

Schwaegerle, K.E., Levin, D.A., 1990. Environmental-Effects on growth and fruit production in phlox-drummondii. Journal of Ecology 78, 15-26. https://doi.org/10.2307/2261033

Vaughton, G., Ramsey, M., 1998. Sources and consequences of seed mass variation in Banksia marginata (Proteaceae). Journal of Ecology 86, 563-573. https://doi.org/10.1046/j.1365-2745.1998.00279.x

Wolff, J.O., 1996. Population fluctuations of mast-eating rodents are correlated with production of acorns. J Mamma. 77, 850-856. https://doi.org/10.2307/1382690

Willi, Y., 2013. The battle of the sexes over seed size: Support for both kinship genomic imprinting and interlocus contest evolution. American Naturalist 181, 787-798. https://doi.org/10.1086/670196

Zas, R., Sampedro, L., 2015. Heritability of seed weight in Maritime pine, a relevant trait in the transmission of environmental maternal effects. Heredity 114, 116-124. https://doi.org/10.1038/hdy.2014.76

Zas, R., Cendan, C., Sampedro, L., 2013. Mediation of seed provisioning in the transmission of environmental maternal effects in Maritime pine (Pinus pinaster Aiton). Heredity 111, 248-255. https://doi.org/10.1038/hdy.2013.44

Descargas

Publicado

2020-10-22

Cómo citar

Mallo Nevado, N., Zas, R., & Rodriguez, A. (2020). El viaje de la vecería. Efectos transgeneracionales en la progenie de Pinus pinaster: Efectos transgeneracionales en la progenie de Pinus pinaster. Cuadernos De La Sociedad Española De Ciencias Forestales, 46(1), 245-260. https://doi.org/10.31167/csecfv5i46.19908

Número

Sección

Premios Universitarios de la SECF (Convocatoria 2019)